لیکونکی: عمر صدیقي
نېټه: 10/12/2024
پښتو ژبه او په ټولنیزو رسنیو کې ناسمه املا – یو نوي ګواښ
په تېرو څو کلونو کې د ټولنیزو رسنیو لکه فېسبوک، ټویټر، او انسټاګرام پراختیا د خلکو د اړیکو او افکارو شریکولو لپاره لویه اسانتیا رامنځته کړې ده. خو له دې سره سره، په دې رسنیو کې د پښتو ژبې ناسمه لیکنه د ژبې د قواعدو او اصولو لپاره یو جدي ننګونه ګرځېدلې ده.
لومړی زیان: د کره پښتو کمزوري کېدل
په ټولنیزو رسنیو کې اکثر خلک د پښتو ژبې کره قواعد نه مراعتوي. د املا او ګرامر غلطۍ په دې لیکنو کې دومره زیاتې شوې دي چې ځینې وخت لوستونکي په معنا پوهېدلای نه شي. دا کار د ژبې کره لیکلو فرهنګ ته جدي زیان رسوي.
دویم زیان: د ژبې د ښکلا له منځه تګ
پښتو ژبه د خپلو ښکلو الفاظو او قواعدو له مخې په نورو ژبو کې ځانګړی ځای لري. خو کله چې خلک په دې رسنیو کې ناسمه املا کاروي، نو د ژبې ښکلا او ارزښت له منځه ځي. په ځانګړې توګه، ځوان نسل چې له ټولنیزو رسنیو څخه ډېره استفاده کوي، له همدې ناسمو لیکنو اغېزمن کېږي.
درېیم زیان: د نسلونو ترمنځ فاصله
زموږ مشران تل هڅه کوي چې پښتو په کره ډول ولیکي او زده کړي، خو د ټولنیزو رسنیو کارونکي ځوانان د املا او قواعدو مراعات نه کوي. دا چاره د نسلونو ترمنځ د ژبې د استعمال په طرز کې فاصله رامنځته کوي، چې د راتلونکو نسلونو لپاره د ژبې دوام له خطر سره مخ کوي.
څلورم زیان: د نړیوال اعتبار کمېدل
د پښتو ژبې د نړیوال حیثیت ساتنه د ټولو پښتنو ګډ مسوولیت دی. که چېرې موږ په رسمي یا غیر رسمي بڼو کې د ژبې املا ته پام ونه کړو، نو دا به د نړیوالو څېړونکو او ژبپوهانو لپاره زموږ ژبه بې ارزښته ښکاره کړي.
په ټولنیزو رسنیو کې د پښتو کره لیکنه باید د هر پښتون اخلاقي مسوولیت وګڼل شي. د ژبې وقار، قواعد، او ښکلا هغه وخت ساتل کېدلای شي چې موږ په خپلو لیکنو کې د املا او قواعدو اصول په جدي توګه عملي کړو.
منبع:
• نیازي، ا. (2021). د ټولنیزو رسنیو اغېزې پر پښتو ژبه. پېښور: پښتو اکاډمي.
• فاروقي، ش. (2019). د پښتو کره لیکنې اړتیاوې. کابل: ادبي ټولنه.